Sarıgöl’de Asırlık Gelenek Yeniden Canlandı: Pekmez Zamanı

Manisa’nın bereketli topraklarıyla ünlü Sarıgöl ilçesinde, kış mevsiminin habercisi olan tatlı bir telaş başladı. 2025 yılı mahsulü dünyaca meşhur Sultaniye üzümleri, bağlardan özenle toplanarak evlerin bahçelerinde yerini aldı. Burada, asırlardır devam eden bir gelenekle, kış sofralarının vazgeçilmez şifa kaynağı pekmez üretimi için kollar sıvandı. Bu süreç, sadece bir gıda hazırlığı değil, aynı zamanda kültürel bir mirasın ve toplumsal dayanışmanın en güzel örneklerinden birini oluşturuyor.

Her yıl bu zamanlarda ilçe sakinleri, atalarından öğrendikleri yöntemlerle, tamamen doğal ve katkısız pekmezler hazırlıyor. teknolojitepe.com.tr olarak biz de bu eşsiz lezzetin üretim serüvenini sizler için yakından inceledik. Üretim, endüstriyel metotlardan uzak, tamamen el emeği ve sabır gerektiren bir dizi aşamadan oluşuyor.

İmece Usulü Üretim: Mahalle Dayanışmasının En Tatlı Hali

Sarıgöl’de pekmez yapımı, bireysel bir çabadan çok, bir mahalle etkinliği niteliği taşıyor. Aileler, komşular ve akrabalar bir araya gelerek ‘imece’ usulüyle birbirlerine yardım ediyor. Bu dayanışma ruhu, işlerin daha hızlı ve keyifli ilerlemesini sağlıyor. Sarıgöllü kadınların ifade ettiği gibi, bu süreçte herkesin bir görevi var. Üzümlerin yıkanmasından ezilmesine, kazanların kaynatılmasından pekmezin şişelenmesine kadar her aşama, ortak bir emekle tamamlanıyor. sofralarımızın bu değerli lezzetinin arkasında, işte bu güçlü birliktelik ruhu yatıyor.

Adım Adım Geleneksel Pekmez Yapımı

Peki, bu meşhur Sarıgöl pekmezi nasıl hazırlanıyor? Süreç, en kaliteli ve olgun Sultaniye üzümlerinin seçilmesiyle başlıyor. İşte adımlar:

• Yıkama ve Hazırlık: Bağlardan toplanan üzümler, büyük leğenlerde titizlikle yıkanarak tozu ve toprağından arındırılıyor.
• Ezme İşlemi: Yıkanan üzümler, temiz çuvalların içine dolduruluyor. Geleneksel yöntemde, evin erkekleri bu çuvalların üzerine çıkarak üzümleri ayaklarıyla eziyor. Bu işlem, üzümün suyunun, yani ‘şıra’nın en verimli şekilde çıkarılmasını sağlıyor.
• Kaynatma: Elde edilen şıra, bahçelere kurulan devasa kazanlara aktarılıyor. Odun ateşinde saatler süren bir kaynatma süreci başlıyor. Bu aşama, pekmezin kıvamını ve lezzetini belirleyen en kritik adımdır ve büyük bir ustalık gerektirir.
• Saklama: Saatlerce kaynayarak koyu bir kıvama ulaşan pekmez, ateşten alınarak soğumaya bırakılır. Ardından cam şişelere veya kavanozlara doldurularak, kış boyunca tüketilmek üzere güneş görmeyen serin bir yerde muhafaza edilir.

Hem Şifa Hem de Geçim Kaynağı

Vitamin ve mineral deposu olarak bilinen ev yapımı pekmez, özellikle kış aylarında bağışıklık sistemini güçlendirmek için tüketiliyor. Genellikle sabah kahvaltılarında sade olarak veya tahinle karıştırılarak sofralarda yerini alıyor. Ayrıca kek, kurabiye ve çeşitli tatlılarda doğal bir tatlandırıcı olarak da kullanılıyor. Üretilen pekmezin bir kısmı ailelerin kendi ihtiyacı için ayrılırken, fazlası ise özel siparişler yoluyla satılarak aile bütçesine ek gelir sağlıyor. Bu yıl Sarıgöl’de, tamamen doğal yöntemlerle hazırlanan ev yapımı pekmezin litresinin 400 ile 500 TL arasında alıcı bulduğu belirtiliyor. Bu fiyat, ürünün saflığını ve üretimindeki yoğun emeği yansıtıyor.